Contents
1. Cơ sở pháp lý về vấn đề “Công ty có được phạt tiền người lao động không”:
– Nghị định 95/2013/NĐ-CP
2. Luật sư tư vấn:
Hình thức phạt tiền của nhân viên là hình thức kỷ luật bị cấm, quy định tại Bộ luật lao động 2012 và xử phạt hành chính đối với vi phạm này được đề cập tại Khoản 3 Điều 15 Nghị định 95/2013/NĐ-CP .
Tuy nhiên, thực tế rất nhiều doanh nghiệp áp dụng hình thức phạt tiền nhằm để nâng cao ý thức trách nhiệm của người lao động, đồng thời, ràng buộc người lao động bằng việc quy định trong Nội quy của công ty, nếu người lao động không chấp nhận Nội quy của công ty thì thỏa thuận giữa 2 bên không đạt được và bạn có thể không làm việc ở cty.
Thực tế, nhiều người vì cần việc nên họ chấp nhận điều khoản thỏa thuận này.
Điều 125 Bộ luật lao động năm 2012 quy định:
Điều 125. Hình thức xử lý kỷ luật lao động
1. Khiển trách.
2. Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 06 tháng; cách chức.
3. Sa thải.
Đồng thời điều 218 Bộ luật lao động năm 2012 quy định:
Điều 128. Những quy định cấm khi xử lý kỷ luật lao động
1. Xâm phạm thân thể, nhân phẩm của người lao động.
2. Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.
3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động.
Theo căn cứ trên thì khi người lao động vi phạm nội quy lao động thì người sử dụng lao động có quyền xử lý kỷ luật người lao động. Các hình thức xử lý kỷ luật bao gồm: Khiển trách, Kéo dài thời hạn nâng lương không quá 6 tháng, cách chức, sa thải. Cấm người sử dụng lao động dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật.
Do đó, hình thức phạt là sai quy định của pháp luật.
Điểm b, khoản 3, điều 15 Nghị định 95/2013/NĐ-CP quy định:
3. Phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với người sử dụng lao động khi có một trong các hành vi sau đây:
a) Xâm phạm thân thể, nhân phẩm của người lao động khi xử lý kỷ luật lao động;
b) Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động;
Theo căn cứ trên thì nếu người sử dụng lao động dùng hình thức phạt tiền thay cho việc xử lý kỷ luật sẽ bị xử phạt hành chính từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng.
Như vậy việc công ty bạn không được sử dụng hình thức phạt tiền với người lao động, công ty phạt tiền nhân viên. Việc phạt tiền này là trái quy định của pháp luật và công ty bạn sẽ bị xử phạt hành chính từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng.
3. Trường hợp nào thì Người sử dụng lao động (NSDLĐ) được phép phạt tiền Người lao động (NLĐ)?
Việc sử dụng hình thức phạt tiền theo quy định là không được phép, nhưng NSDLĐ có thể thực hiện việc khấu trừ tiền lương theo Điều 130 BLLĐ của người lao động để bồi thường thiệt hại do làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị của người sử dụng lao động.
Việc khấu trừ lương được thực hiện trong các trường hợp sau:
– Làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động.
– Làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường.
Mức khấu trừ lương thực hiện như sau:
– Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc, thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương.
– Trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm; trường hợp do thiên tai, hoả hoạn, địch họa, dịch bệnh, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường.
Như vậy, trong 1 số trường hợp Người sử dụng lao động (NSDLĐ) được phép phạt tiền Người lao động (NLĐ).
4. Tình huống thực tế và tư vấn giải quyết
Tình huống
Công ty mua nón bảo hiểm tặng cho công nhân,nhưng vì một vài lí do mà người công nhân không sử dụng hoặc bị mất, nhưng công ty lại phạt tiền khi người lao đông không sử dụng mà không cần biết nguyên nhân tại sao? Và còn qui định mức phạt 500.000VND/lan và tối thiểu là 3 lần.Sau 3 lần như vậy thì công ty sẽ cho thôi việc
Những qui định và những điều mà công ty làm như vậy có đúng hay đã vi phạm luật lao động.Mong luật sự giải đáp dùm..Cám ơn luật sư.
Tư vấn giải quyết
Tại điều 128 BLLĐ 2012 quy định như sau:
“Điều 128. Những quy định cấm khi xử lý kỷ luật lao động
1. Xâm phạm thân thể, nhân phẩm của người lao động.
2. Dùng hình thức phạt tiền, cắt lương thay việc xử lý kỷ luật lao động.
3. Xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động có hành vi vi phạm không được quy định trong nội quy lao động.”
Như vậy, việc công ty truy thu hoặc phạt tiền người lao động khi xử lý kỉ luật là sai, trái với những nguyên tắc cơ bản được quy định trong BLLĐ khi xử lý kỉ luật người lao động.
Thứ hai, về việc người lao động làm mất trang bị bảo hộ lao động tại
“ Điều 130. Bồi thường thiệt hại
1. Người lao động làm hư hỏng dụng cụ, thiết bị hoặc có hành vi khác gây thiệt hại tài sản của người sử dụng lao động thì phải bồi thường theo quy định của pháp luật.
Trường hợp người lao động gây thiệt hại không nghiêm trọng do sơ suất với giá trị không quá 10 tháng lương tối thiểu vùng do Chính phủ công bố được áp dụng tại nơi người lao động làm việc, thì người lao động phải bồi thường nhiều nhất là 03 tháng tiền lương và bị khấu trừ hằng tháng vào lương theo quy định tại khoản 3 Điều 101 của Bộ luật này.
2. Người lao động làm mất dụng cụ, thiết bị, tài sản của người sử dụng lao động hoặc tài sản khác do người sử dụng lao động giao hoặc tiêu hao vật tư quá định mức cho phép thì phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường; trường hợp có hợp đồng trách nhiệm thì phải bồi thường theo hợp đồng trách nhiệm;
trường hợp do thiên tai, hoả hoạn, địch họa, dịch bệnh, thảm họa, sự kiện xảy ra khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép thì không phải bồi thường.”
Như vậy, căn cứ theo điều luật trên việc Công ty buộc người lao động hoàn lại khoản tiền khi bị mất trang bị bảo hộ lao động là có cơ sở và đúng theo luật. Tuy nhiên, về nguyên tắc quy trình bồi thường diễn ra như sau:
Điều 123. Nguyên tắc, trình tự xử lý kỷ luật lao động
1. Việc xử lý kỷ luật lao động được quy định như sau:
a) Người sử dụng lao động phải chứng minh được lỗi của người lao động;
b) Phải có sự tham gia của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở;
c) Người lao động phải có mặt và có quyền tự bào chữa, nhờ luật sư hoặc người khác bào chữa; trường hợp là người dưới 18 tuổi thì phải có sự tham gia của cha, mẹ hoặc người đại diện theo pháp luật;
d) Việc xử lý kỷ luật lao động phải được lập thành biên bản.
2. Không được áp dụng nhiều hình thức xử lý kỷ luật lao động đối với một hành vi vi phạm kỷ luật lao động.
3. Khi một người lao động đồng thời có nhiều hành vi vi phạm kỷ luật lao động thì chỉ áp dụng hình thức kỷ luật cao nhất tương ứng với hành vi vi phạm nặng nhất.
4. Không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động đang trong thời gian sau đây:
a) Nghỉ ốm đau, điều dưỡng; nghỉ việc được sự đồng ý của người sử dụng lao động;
b) Đang bị tạm giữ, tạm giam;
c) Đang chờ kết quả của cơ quan có thẩm quyền điều tra xác minh và kết luận đối với hành vi vi phạm được quy định tại khoản 1 Điều 126 của Bộ luật này;
d) Lao động nữ có thai, nghỉ thai sản; người lao động nuôi con nhỏ dưới 12 tháng tuổi.
5. Không xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động vi phạm kỷ luật lao động trong khi mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.
Trên đây là ý kiến tư vấn của chúng tôi. Chi tiết xin để lại câu hỏi tại tuvanphapluat24h.com